در خودروهای سنگین، به‌ویژه کامیون‌هایی مثل ده تن بنز (1921 یا 2624)، دانگ فنگ و خاور (608، 609، 911 و...)، یکی از قطعات حیاتی سیستم اگزوز، چدنی اگزوز یا همان مانیفولد اگزوز است. این قطعه با تحمل دمای بسیار بالا و فشار گازهای خروجی، وظیفه جمع‌آوری گازهای حاصل از احتراق در سیلندرها و هدایت آن‌ها به سیستم اگزوز را بر عهده دارد. در ادامه به بررسی این قطعه می‌پردازیم.
چدنی اگزوز چیست؟
چدنی اگزوز یک قطعه‌ی ریخته‌گری‌شده از جنس چدن آلیاژی مقاوم به حرارت و خوردگی است که به سرسیلندر متصل می‌شود. این قطعه مستقیماً گازهای داغ را از مجاری خروجی موتور گرفته و آن‌ها را به سمت لوله‌ی اگزوز یا توربوشارژر هدایت می‌کند.
چدنی اگزوز مسئول هدایت گازهای داغ حاصل از احتراق سیلندرهای موتور به سمت سیستم اگزوز است. این قطعه بین موتور و اگزوز قرار می‌گیرد و یکی از داغ‌ترین نقاط موتور محسوب می‌شود، چون مستقیماً با گازهایی که دمای آن‌ها به بیش از ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، در تماس است.
ویژگی‌های ساختاری چدنی اگزوز
جنس: چدن خاکستری یا چدن آلیاژی مقاوم به حرارت (گاهی با افزودنی‌هایی مثل سیلیکون، نیکل یا مولیبدن)
تحمل دما: حدود ۶۰۰ تا ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد
مقاومت در برابر شوک حرارتی و ترک‌خوردگی
وزن بالا اما دوام عالی
دارای چند شاخه برای اتصال به هر سیلندر (مثلاً در موتورهای ۶ سیلندر، ۶ مجرا)
اطلاعات و خرید چدنی اگزوز خاور از سایت قائم بنز
طراحی فنی چدنی اگزوز
طراحی چدنی اگزوز بسته به تعداد سیلندرها و چیدمان موتور متغیر است:
برای موتورهای ۴ سیلندر، معمولاً ۴ مجرا با یک خروجی
برای موتورهای ۶ یا ۸ سیلندر، ۲ چدنی جداگانه (برای هر طرف) یا یک تکه‌ی بزرگ
فلنج اتصال به سرسیلندر باید کاملاً صاف و دقیق ماشین‌کاری شود تا از نشت جلوگیری کند
در موتورهای توربوشارژ، گازهای خروجی از چدنی مستقیماً وارد توربو می‌شوند، بنابراین دقت طراحی و مقاومت حرارتی بالاتری نیاز است
کارکرد چدنی اگزوز در خودروهای سنگین
1. جمع‌آوری گازهای حاصل از احتراق از سیلندرها
2. هدایت گازها به سمت لوله اگزوز یا توربوشارژر
3. کاهش صدا و لرزش موتور در مرحله‌ی تخلیه
4. تحمل و پایداری در برابر فشار و گرمای بالا
بررسی چدنی اگزوز در مدل‌های مختلف
۱. چدنی اگزوز بنز ده تن (1921، 2624 و...)
موتور این خودروها معمولاً OM355 یا OM352 هستند.
چدنی اگزوز بسیار بزرگ و سنگین با طراحی چند شاخه (6 شاخه)
دارای واشر فلزی بین چدنی و سرسیلندر
قابل اتصال به توربو (در مدل‌های توربوشارژردار)
خرابی رایج: ترک‌خوردگی در پایه‌ها یا شکستن پیچ‌های اتصال به علت حرارت بالا و فشار موتورهای سنگین
مشاهده‌ی اطلاعات و خرید چدنی اگزوز از قائم بنز
۲. چدنی اگزوز دانگ فنگ
موتورهای پرقدرت کامیون‌های دانگ فنگ مثل Cummins یا Dongfeng DCI
معمولاً دو تکه یا همراه با فلنج‌های توربو
نسبت به بنز سبک‌تر اما از جنس چدن مقاوم به حرارت
طراحی با تمرکز بر کاهش حرارت تجمعی و راندمان تخلیه گازها
بیشتر در مدل‌های یورو ۳ و بالاتر، دارای سنسورهای دما یا فشار در نزدیکی چدنی
۳. چدنی اگزوز خاور (911، 608، 609 و...)
موتور OM314 یا OM352
چدنی اگزوز کوچکتر از ده‌تن اما با همان ساختار مقاوم
عمر طولانی، اما در کارکرد بالا ممکن است دچار نشتی یا ترک hairline شود
قابل تعویض با نمونه‌های آلیاژی جدیدتر در بازار
اطلاعات و خرید چدنی اگزوز بنز ده تن از سایت قائم بنز
علائم خرابی چدنی اگزوز
صدای تق‌تق هنگام سرد و گرم شدن موتور
نشتی دود از اطراف سرسیلندر یا پایه‌ها
کاهش قدرت موتور به دلیل نشت فشار
بوی دود در کابین یا اطراف موتور
زنگ‌زدگی یا تغییر رنگ زیاد در محل ترک‌ها
نکات مهم در نگهداری و تعویض چدنی اگزوز
استفاده از واشر حرارتی با کیفیت
چک کردن گشتاور دقیق پیچ‌ها (عدم بستن زیاد که باعث ترک می‌شود)
عدم استفاده از چدنی جوش‌خورده به‌عنوان قطعه‌ی جایگزین (به‌خصوص در خودروهای توربو)
تمیز کردن منظم دوده‌های انباشته‌شده در اطراف چدنی
بررسی سلامت بست‌ها، خارها و پیچ‌های مقاوم حرارتی
اهمیت چدنی اگزوز در عملکرد موتور
اگر چدنی اگزوز ترک بخورد یا نشتی داشته باشد، فشار برگشتی در موتور به هم می‌خورد و موتور نمی‌تواند درست نفس بکشد.
باعث افزایش دمای موتور، کاهش راندمان احتراق و حتی آسیب به توربوشارژر (در مدل‌های توربو) می‌شود.
نشتی دود در اطراف چدنی می‌تواند به ورود گازهای سمی به داخل کابین منجر شود.
روش‌های نگهداری و نصب صحیح
استفاده از واشرهای حرارتی باکیفیت بین چدنی و سرسیلندر
سفت کردن پیچ‌ها طبق گشتاور مشخص‌شده توسط شرکت سازنده
بازدید منظم چدنی برای نشانه‌های دود، ترک یا بوی سوختگی
استفاده از ضدزنگ و رنگ مقاوم به حرارت برای افزایش عمر چدنی در محیط‌های مرطوب
نتیجه گیری
چدنی اگزوز یکی از قطعات کلیدی و نسبتاً فراموش‌شده در نگهداری خودروهای سنگین است. نقش آن در تخلیه گازها، کنترل حرارت و عملکرد موتور بسیار حیاتی‌ست. در خودروهایی مثل ده‌تن بنز، خاور و دانگ فنگ که در شرایط کاری سخت و سنگین کار می‌کنند، کیفیت این قطعه مستقیماً بر عملکرد موتور و دوام آن تأثیر می‌گذارد. انتخاب چدنی مناسب و تعویض به‌موقع در صورت ترک‌خوردگی یا خرابی، از هزینه‌های بزرگ تعمیراتی در آینده جلوگیری می‌کند.
چدنی اگزوز نه‌تنها یک قطعه ساده‌ی خروجی نیست، بلکه یکی از مهم‌ترین اجزای مؤثر بر کارکرد موتور، مصرف سوخت، سلامت سیستم توربو و ایمنی کابین است. در خودروهای سنگین با شرایط سخت کاری، سلامت چدنی اگزوز برابر با سلامت قلب موتور است. شناخت دقیق ساختار، نحوه‌ی نگهداری و مشکلات رایج آن می‌تواند از هزینه‌های سنگین جلوگیری کرده و عمر موتور را افزایش دهد.
شما می‌توانید برای خرید چدنی اگزوز خوب و باکیفیت برای خودروهای مختلف، با کارشناسان ما در قائم بنز، ارتباط بگیرید.
031-33871980
031-33871981
021-91095018
021-91095019